Leer, lach en heb lief

When I am twenty years of age,
I will burst forth from this cage
and begin to see our splendid Earth.
For the first time since my birth!
In my motorized bird I’ll soar high,
above a world so lovely, into the sky.

Dit eerste vers van een gedicht waar mijn woordgegoochel bij verbleekt, is van Abramek Koplowicz. Een Pools jongetje, dat toevallig een Jood was. De Duitsers schoten zijn droomvlucht uit de lucht. Het aardse bestaan hield al na 14 jaar op. Deze tekst staat op een muur in Yad Vashem, holocaustmuseum in Jeruzalem, met daaronder het originele schriftje. Abrameks schriftje. Mijn maag draait zich om.

Ik heb veel over de oorlog gezien, gelezen en gehoord, maar nog nooit zo rauw als nu. Van begin tot eind word je door de Tweede Wereldoorlog geleid. Aan de hand van tekst, film, geluid en voorwerpen: Hitlers speeches. Een treinwagon. Uitgemergelde lichamen, die met bulldozers in gigantische graven worden geduwd. Kledingstukken. Liefdesbrieven vanuit de kampen. Foto’s van kinderen, net voordat ze de kogel krijgen…

Ik laat alles over mij heen komen. Bega de gruweltocht van ’40 tot ’45. Slik af en toe een brok weg. Knipper soms met mijn ogen. Maar kan het hendelen. Tot die tekst. Ergens middenin. Dan wordt het teveel. Waarom? Omdat het verwoorde dromen zijn. Waanzinnig mooi verwoorde dromen. Dromen van een kind, dat niet eens de kans heeft gehad om ze waar te maken. Om te kiezen voor een pad. En dat te volgen.

Hopelijk is alleen het lichaam vermoord en is Abramek nu elders, in een vliegtuig boven het verse groen van zijn wereld. Het besef dat het leven ieder moment kan eindigen, of dat je de macht hebt die van de ander te stoppen, is ontzagwekkend. Een stukje daarvan dringt tot mij door, daar midden in Israël. Samen met vijf vrienden waarvan de mondigheid ook is weggezakt. Tot we buiten zijn. En het eerste voorzichtige grapje over gas weer valt.

We moeten leren, lachen en doorgaan, want de toekomst is aanstaande. Daar wist Abramek alles van. Waar hij alleen kon dromen, mogen wij het waarmaken. Mogen wij waarmaken waar we voor gemaakt zijn. En waar zijn we voor gemaakt? Ik denk om lief te hebben. Oké, lijkt tegenstrijdig met de oorlogsbeelden in het achterhoofd. Maar moorden, egoïsme, macht, geld, et cetera zijn primaire behoeften. Primitieve neigingen die we constant moeten bestrijden. Het is een levenslang proces van leren, proberen, slagen, falen en weer leren. Tot we daadwerkelijk liefhebben.

Bijna alles wat ik nu doe, doe ik voor mijzelf. Vriendschap? Prima om er tijd en geld in te stoppen, zolang ik er ook maar wat voor terugkrijg. Maar wat als de ander depressief is? Hij geen rekening met mij kan houden, omdat die met zichzelf in de knoop zit. Zal ik dan nog dezelfde vriend zijn als ervoor? Ik vraag het mij af. Maar stel, het lukt me, dan noem ik het pas liefde. Echte liefde. Want echte liefde is onzelfzuchtig.

Echte liefde geeft een compliment zonder er één terug te willen. Echte liefde laat andere mensen zitten wanneer zijn eigen benen niet meer kunnen. Echte liefde helpt een gevallene, terwijl het eigenlijk een trein moet halen. Echte liefde is vrienden met degenen die even geen vrienden kunnen zijn. Echte liefde kent geen eigenbelang. Het is onzichtbaar aanwezig. Echte liefde offert zichzelf en vergeeft de ander. Echte liefde leeft.

Nogmaals: het is een levenslang cyclus van leren en toepassen, want jij en ik zullen nooit volledig onbaatzuchtig zijn. Maar, zolang dat het doel is, zitten we op het juiste pad. En wanneer Abramek, in zijn metalen vogel, over dat pad vliegt, zal hij een wereld zien die zijn dromen overstijgt. Een wereld die de volgende Abramek wel twintig jaar laat worden. Een wereld zonder zelfzucht.

Een wereld vol echte liefde.

Een WhatsAppje bij nieuwe schrijfsels?
Voeg 06-57835955 toe, stuur een willekeurig berichtje en blijf op de giga-hoogte!

Of volg Derks op Instagram / Twitter / Facebook. Of doneer.