Je verliest of wordt verloren. Meer mogelijkheden zijn er (in het huidige bestaan) niet. Ja, of je moet – net als dit Friese echtpaar – samen sterven. Maar dat zijn uitzonderingen. En alsnog. Ze worden verloren. Door hun kinderen. Er is geen ontkomen aan. Natuurlijk is het een clichรฉ-wijsheid: niets is zeker, behalve de dood. Toch kwam ik er de laatste weken genadeloosย mee in aanraking.
David en ik maken een serie filmpjes. Over levenswijshedenย van mensen tussen 0 en 100 jaar. Elke leeftijd eentje. In het kader van: je leert je hele leven door. We beginnen bij de opgedane wijsheid van een 100-jarige, die we doorgeven aan een 99-jarige (en haar/zijn wijsheid aan een 98-jarige, etc.). Vooraf leek het vooral heel tof om al die verschillende mensen te ontmoeten. In ieder geval geenszins confronterend. Ik ben immers een jeugdig jochie met een zo goed als blanco bestaan. Alles wat die ouderen hebben meegemaakt, geldt (nog) niet voor mij. Dus waarom druk maken om mijn bejaarde toekomst?
Nu hebben we 80 tot en met 100 jaar bijna allemaal vastgelegd. Eenentwintig levens. Zelfmoord zoon. Broer op jonge leeftijd gestorven aan tuberculose. Vrouw โ na halve eeuw huwelijk โ zwaar dement. Of na een jarenlang ziekbed heengegaan. Ouders doodgeschoten door Duitsers. Echtgenoot ervandoor. Gehandicapt kind overleden. Alle bloedeigen kinderen aan kanker verloren. Misbruikt, beroofd, vergeten en verlaten. Zonder uitzondering vertelde men รฉรฉn van deze levensverhalen. Verliezen (van waardigheid of naasten) is een onontkoombaar onderdeel van ouder worden.
Ik huilde. Huilde om de mensen die zelf ook moesten huilen bij de herinnering aan hun gemis. Niet de uitzonderlijke verhalen trekken tranen, maar het idee dat je op den duur je allerbelangrijkste naasten verliest. Of jijzelf degene bent, die te snel verloren wordt. De enige en meest lugubere zekerheid dat het bestaan ons te bieden heeft. Het wordt plots tastbaar, die onzekere zekerheid, eenentwintigmaal tastbaar voor mijn eenentwintig jaar bonkende bestaansorgaan. Stil en vol eerbied bekeek ik deze monumentale mensen. Ik besloot nooit 80 te worden. Besloot te worden verloren in plaats van te verliezen.
En toch. Deze mensen lachen, grappen en genieten. Ze lachen, grappen en genieten meer dan dat ze huilen. Althans, de meesten dan. Een onstuitbaar optimisme houdt ze op de been, heeft er zelfs grotendeels voor gezorgd dat ze hier nog rondlopen (of โrijden). Ze vergeten hun ellende niet, maar richten zich allereerst op hetgeen wat er nog wel is. De heerlijke herinneringen, (klein)kinderen, overige familie, vrienden, zonnestralen, krasse kop, lenige ledematen, plus de zorg en interesse van anderen.
Zo verlies je jezelf niet in het verlies, maar glimlach je naar het (over)gebleven bestaan.
Overwin je het verlies.
Een WhatsAppje bij nieuwe schrijfsels?
Voeg 06-57835955 toe, stuur een willekeurig berichtje en blijf op de giga-hoogte!
Of volg Derks op Instagram / Twitter / Facebook. Of doneer.
10 comments
Je raakt iets zรณ geweldigs waardevols Bas.. dat is denk ik waarom ik graag met monumenten werk, dat optimisme, die levenskracht, gebutst, gedeukt, maar zo vol passie. Dat is leven hรจ…..
Ik geniet zรณ van je werk!
Merci beaucoup, en wij genieten van je hulp! ๐
https://youtu.be/OFoxw7wkYW0
Die vrouw, die zit in het bejaardenhuis waar ik heb gewerkt. Zij is zo lief!
Uhuuu ๐
Ja ja Lisette ze is inmiddels 100 alweer
Haha yes, de opening van onze serie!
Ik ben benieuwd. ๐
Wauw…
๐